"ΕΦΥΓΑΝ" ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ
ΙΩΣΗΦ ΡΙΤΣΙΑΡΔΗΣ
Ο Ιωσήφ Ριτσιάρδης ήταν Έλληνας συνθέτης και πιανίστας, ο οποίος διακρίθηκε στο χώρο του έλαφρού τραγουδιού και της οπερέτας.
Γεννήθηκε στην Κέρκυρα, στις 3 Ιουνίου 1896.
Σε ηλικία 6 ετών πήρε τα πρώτα μαθήματα πιάνου και αρμονίας απ' τον Άλεξ Γκρεκ.
Το 1912 μετανάστευσε στο Κίεβο της Ουκρανίας όπου έκανε προκαταρκτικά μαθήματα κι ύστερα στο Μόναχο της τότε Δυτικής Γερμανίας, όπου τελειοποίησε τις σπουδές του.
Την πρώτη του εμφάνιση την έκανε στο Βόλο μ' ένα μικρό Ιταλικό θίασο όπερας, με τον οποίο ταξίδεψε και μετά τους Βαλκανικούς πολέμους σε Σμύρνη και Κωνσταντινούπολη και απ' το 1914 μέχρι το 1919 έκανε περιοδεία στη Ρωσία, μόνο που εκεί ο θίασος είχε ενισχυθεί.
Έγραψε γύρω στις 50 οπερέτες
Πέθανε στην Αθήνα στις 18 Σεπτεμβρίου του 1979 σε ηλικία 83 ετών.
ΜΗΤΣΟΣ ΛΥΓΙΖΟΣ
Ο Μήτσος Λυγίζος γεννήθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 1912 και ήταν Έλληνας συγγραφέας λογοτεχνικών και θεατρικών έργων ποιητής, σκηνοθέτης, ηθοποιός και διευθυντής Δραματικών Σχολών.
Αρχικά σπούδασε στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου όπου έγινε βοηθός του Δημήτρη Ροντήρη, και συνέχισε τις σπουδές του στο Central School of Dramatic Arts στο Λονδίνο.
Ως ηθοποιός πρωτοεμφανίστηκε το 1940 συμμετέχοντας στην Αντιγόνη του Σοφοκλή που παρουσίασε το Εθνικό Θέατρο με πρωταγωνίστρια την Ελένη Παπαδάκη.
Το 1948 έφυγε από την Ελλάδα για να σπουδάσει σκηνοθεσία στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στην Νέα Υόρκη.
Το 1954, όταν γύρισε στην Ελλάδα, δημιούργησε το «Κυκλικό Θέατρο» στον Παρνασσό, σκηνοθετώντας πολλές παραστάσεις με γνωστούς πρωταγωνιστές όπως την Κυβέλη, την Κατερίνα, την Άννα Συνοδινού κ.ά.
Το 1956 καινοτόμησε με το «Θέατρο στο πράσινο» ανεβάζοντας στον Βασιλικό Κήπο το Ρωμαίος και Ιουλιέτα, όπου αντί των σκηνικών κυριαρχούσε το φυσικό τοπίο.
Τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με τους θιάσους Κατράκη, Έλσας Βεργή, Βουγιουκλάκη, Τζένης Καρέζη, Δημήτρη Παπαμιχαήλ, Δέσπως Διαμαντίδου, Νίκου Χατζίσκου κ.ά. ανεβάζοντας έργα κλασικού ρεπερτορίου έως επιθεώρηση.
Έγραψε το σενάριο της κινηματογραφικής ταινίας Το σταυροδρόμι του πεπρωμένου που σκηνοθέτησε ο Τζιάνι Βερνούτσιο.
Πολύμορφη και ουσιαστική ήταν η συμβολή του τη διαμόρφωση του ραδιοφωνικού και τηλεοπτικού θεάτρου στη χώρα μας.
Εργάστηκε στο ραδιόφωνο μέχρι το 1970 σκηνοθετώντας πολλά έργα.
Υπήρξε ο πρώτος Έλληνας σκηνοθέτης θεατρικών έργων στο χώρο της ελληνικής ραδιοφωνίας (π.χ. Ηχώ και Νάρκισσος με Δημήτρη Χορν και Έλλη Λαμπέτη, Ρινόκερος του Ευγένιου Ιονέσκο, Το Πάσχα του Ανδρόνικου του Γεωργίου Προκοπίου, κ.ά.).
Στην τηλεόραση επίσης είχε μεγάλη θητεία καθώς σκηνοθέτησε εκτός από μονόπρακτα έργα στις τηλεοπτικές εκπομπές Το μικρό θέατρο και το Θέατρο της Δευτέρας και τα σίριαλ Ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο, Τα αγρίμια, Ο εφιάλτης, Τα δύσκολα χρόνια, Η Θέμις έχει νεύρα, Η Θέμις έχει κέφια, Μαντάμ Σουσού, Μία υπέροχη γλωσσού κ.ά.
Ο Μήτσος Λυγίζος ως σκηνοθέτης είχε πρωτοποριακές ιδέες ανανεώνοντας τον τρόπο μεταφοράς / μετάγγισης της παράστασης ενός έργου στο κοινό. Παραδείγματα υπήρξαν πολλά, όπως το Κυκλικό Θέατρο και το Θέατρο στο Πράσινο ή η παράσταση του έργου Θεοφανώ του Άγγελου Τερζάκη στον παλιό χριστιανικό ναό της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη.
Ο σκοπός ήταν προφανής, με την αφαίρεση του φόρτου των σκηνικών από τις παραστάσεις και την προβολή στο κοινό αφενός της δύναμης του θεατρικού έργου και αφετέρου της ικανότητας των ηθοποιών να ενσαρκώσουν τους ήρωες. Οι ιδέες του και οι πρωτότυπες σκηνοθετικές του αντιλήψεις είχαν ανταπόκριση στο κοινό και έτσι η δραστηριότητά του μπόρεσε να επεκταθεί σε μία σειρά σκηνοθεσιών σε κρατικά και ελεύθερα θέατρα.
Ως ποιητής είχε στο κέντρο της δημιουργίας του τον άνθρωπο.
Αυτόν που δοκιμάζεται από κοινωνικές και εθνικές αντιξοότητες.
Από την ποίησή του περνούν όλα εκείνα που απασχολούν τις αισθήσεις και την νόηση από τον περιβάλλοντα χώρο.
Η ποιητική του γραφή ήταν ελλειπτική χωρίς φανατισμούς και προσήλωση σε κάποιο αισθητικό ρεύμα.
Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1940 (Τοπία του ημίφωτος). Ακολούθησαν, μεταξύ άλλων, οι Θαλασσινές καμπάνες, Δίοδος, Κατάδυση για την οποία κέρδισε το α' Κρατικό Νραβείο Ποίησης το 1981, Μαρτυρολόγιο, Λάμπα καταγραφής.
Πολλά από τα ποιήματά του μεταφράστηκαν στα Ιταλικά, στα Γερμανικά, στα Αγγλικά και σε άλλες γλώσσες.
Το 1978 του απονεμήθηκε το πρώτο κρατικό βραβείο δοκιμίου για το έργο του Θέματα και ποιητές.
Έγραψε πολλά και σημαντικά δοκίμια και μελέτες για το θέατρο και όχι μόνο. Μεταξύ αυτών το «Τομή στο σύγχρονο θέατρο», «Το νεοελληνικό πλάι στο παγκόσμιο θέατρο (β’έκδοση)» για το οποίο του απονεμήθηκε το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 1982, «Νεοελληνική δραματουργία», κ. ά. Έγραψε μονόπρακτα, ασχολήθηκε με τη μετάφραση ξένων συγγραφέων «Επτά φημισμένα μονόπρακτα» με μεταφράσεις έργων συγγραφέων όπως οΤζων Μίλινγκτον Σιντζ (John Millington Synge), ο Ουίλιαμ Σαρογιάν (William Saroyan), ο Ρούπερτ Μπρουκ (Rupert Brooke) κ.ά.), την «Κοιμισμένη τρέλα» του Πωλ Βίνσεντ Κάρολ (Paul Vincent Carroll) καθώς και με ταξιδιωτικές περιγραφές.
Με το δίτομο ογκώδες βιβλίο του «Το Νεοελληνικό πλάι στο Παγκόσμιο θέατρο» προσπάθησε να δώσει μια καθοριστική εξήγηση στην έννοια θέατρο.
Θεωρούσε ότι θέατρο σημαίνει για κάθε χώρα τα σκηνικά έργα που έγραψαν οι συγγραφείς της στη γλώσσα της.
Όταν, λ.χ., αναφέρεται η αρχαία ελληνική τραγωδία εννοούνται τα έργα του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ευριπίδη και όχι οι υποκριτές ή ο τρόπος που ερμήνευαν τα έργα αυτά στις σκηνές των αρχαίων θεάτρων.
Οι τελευταίοι καθώς και οι υπόλοιποι παράγοντες που συμβάλλουν στο ανέβασμα μιας παράστασης θεωρούσε ότι είναι οι δημιουργοί της σκηνικής τέχνης που αποτελεί ξεχωριστό τομέα του θεάτρου.
Για μία σειρά ετών διετέλεσε Γενικός Διευθυντής των Δραματικών Σχολών του Εθνικού Θεάτρου και του Ωδείου Αθηνών, όπου δίδασκε κιόλας.
Μαθητές του υπήρξαν πολλοί γνωστοί σημερινοί πρωταγωνιστές του θεάτρου και της τηλεόρασης.
Διετέλεσε μέλος του διοικητικού συμβουλίου στην Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών από το 1982 έως το 1984 και αντιπρόεδρος το 1980.
Ο Μήτσος Λυγίζος ήταν ένας άνθρωπος γενικότερα του πνεύματος.
Με μεγάλη ευρυμάθεια, υπήρξε επί σειρά ετών Γενικός Διευθυντής των Δραματικών Σχολών του Ωδείου Αθηνών και του Εθνικού Θεάτρου.
Ήταν πολυγραφότατος με σημαντικό συγγραφικό έργο.
Ασχολήθηκε επιτυχώς με τη λογοτεχνία και το θέατρο.
Ήταν παντρεμένος με τη γνωστή συγγραφέα Έλενα Πανταζώνη και απέκτησαν έναν γιο.
Ο γνωστός ηθοποιός Ντάνος Λυγίζος ήταν ανιψιός του.
Πέθανε από οξύ πνευμονικό οίδημα στις 18 Σεπτεμβρίου 1993.
ΠΑΥΛΟΣ ΦΥΣΣΑΣ
Ο Παύλος Φύσσας γεννήθηκε στο Πέραμα, στις 10 Απριλίου 1979 και ήταν Έλληνας αντιφασίστας και καλλιτέχνης της ραπ.
Δολοφονήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου του 2013, στο Κερατσίνι, από τον Γιώργο Ρουπακιά, μέλος της νεοναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης, Χρυσή Αυγή.
Η δολοφονία αποδόθηκε σε πολιτικά κίνητρα, οι ανακρίσεις ενέπλεξαν και άλλα μέλη της Χρυσής Αυγής και ήταν η αφορμή για περαιτέρω έρευνες για ποινικά αδικήματα και τη σύσταση εγκληματικής οργάνωσης στην οποία εμπλέκονται μέλη και ηγετικά στελέχη του κόμματος.
Στην εξέλιξη των ερευνών, μεταξύ των προφυλακισμένων συμπεριλήφθηκαν και βουλευτές της Χρυσής Αυγής.
Η υπόθεση της ανθρωποκτονίας του Φύσσα συνεκδικάστηκε μαζί με άλλες υποθέσεις στη δίκη της Χρυσής Αυγής.
Στις 7 Οκτωβρίου 2020, κρίθηκε ένοχος ο Γιώργος Ρουπακιάς, μαζί με άλλα 15 ηγετικά και άλλα μέλη της Χρυσής Αυγής, η οποία χαρακτηρίστηκε ομόφωνα από το δικαστήριο εγκληματική οργάνωση.
Ο πατέρας του δούλευε στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη του Περάματος.
Ο Φύσσας μετά το σχολείο είχε δουλέψει και αυτός σε παρόμοιες εργασίες από το 1998 μέχρι το 2003 και ανήκε στο Συνδικάτο του Μετάλλου, ενώ στη συνέχεια είχε ασχοληθεί πιο ενεργά με τη μουσική.
Από την ηλικία των 18 ετών είχε γνωριστεί με μέλη της Freestyle Productions, εταιρείας παραγωγής low bap μουσικής με έδρα το Πέραμα.
Το καλλιτεχνικό του όνομα Killah P σήμαινε, σύμφωνα με τον ίδιο, «Killah Past - Δολοφόνος του παρελθόντος» και το πήρε όταν αποχώρησε από την Freestyle Productions, χωρίς να χάσει ποτέ επαφή με τους κύκλους του low bap μέχρι και την δολοφονία του.
Είχε συμμετάσχει σε δισκογραφικές συλλογές και είχε κάνει αρκετές ζωντανές εμφανίσεις στην Αθήνα και την περιφέρεια.
Συνεργάστηκε με γνωστούς χιπ χοπ καλλιτέχνες όπως ο Δημήτρης Μεντζέλος από τα Ημισκούμπρια, μαζί με τον οποίο δημιούργησε βίντεο με τίτλο «Κρίση», και τον Λόγο Απειλή.
Δεν ενδιαφερόταν για την εμπορική διάθεση της μουσικής παραγωγής του, η οποία διανεμόταν ελεύθερα στο ίντερνετ.
Τον Φεβρουάριο του 2012, είχε εμφανιστεί σε τηλεοπτική εκπομπή σχετικά με παρουσίαση μουσικής εκδήλωσης.
Μέσω της μουσικής του μιλούσε για την στάση που ακολουθούσε στην ζωή του, για πρόσφυγες, μετανάστες, για τη βία του κατεστημένου, για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου το 2008 και του Κάρλο Τζουλιάνι, διαδηλωτή στη Γένοβα το 2001.
Δεν ανήκε σε καμία παράταξη, αλλά είχε αναπτύξει αντιφασιστική δράση.
Ο πατέρας του Παύλου Φύσσα δήλωσε ότι ο γιος του δεν ανήκε ποτέ πουθενά πολιτικά, καταγγέλλοντας την πολιτική του εκμετάλλευση.